donderdag 19 december 2013

Ken jij slaven in je vriendenkring?

Ongetwijfeld antwoord jij volmondig neen op deze vraag.
Maar, met slaven bedoel ik niet het onderdrukte huispersoneel in India of in de Golfstaten, voor wie onze eigen Zuster Jeanne vol heilig vuur ten strijde trekt. En de vluchtelingen zijn niet de radeloze stakkers die aanspoelen op Lampedusa.

Ik bedoel de slaaf en de vluchteling in onszelf. Onze verslaving aan het doen, de actie, de daadkracht. Aan het onophoudelijk, praten, kwetteren, discussiëren. Onze vlucht voor de stilte.  

Deze week is ons groepje van 5 zakenmensen weer samengekomen om de slaaf en de vluchteling in onszelf te ontmoeten.   Een dag in stilte, beginnend met het kwetsbaar delen van onze twijfels en angsten en eindigend met het beschouwen van wat de stilte ons daarover heeft geleerd.

Het begon met een bekentenis.
Hoewel we intussen al weten hoe helend de stilte kan zijn, lukt het ons niet om ze in te bouwen in onze drukke agenda. Als bedrijfsleiders zitten we continu in het oog van een orkaan: raad van bestuur, medewerkers, klanten, leveranciers, belangenverenigingen, gezin: allemaal eisen ze onze aandacht op. En omdat we verslaafd zijn aan controle, kunnen we niet loslaten. We vluchten in de routine van elke dag, want daar is het veilig; van de ene snelle beslissing naar de andere, van het ene brandje naar het andere. Terwijl er diep van binnen een stemmetje schreeuwt om rust. Dat zorgt voor frustratie en teleurstelling.

Het vroeg dus weer flink wat moed om voor één dag alle communicatielijnen met de buitenwereld af te sluiten en ons helemaal open te stellen voor de slaaf en de vluchteling in ons hoofd en in ons hart. In de stilte van het Rosario, een dorpsklooster omgebouwd tot een intieme, poëtische oase in het Pajottenland.  Sommigen onder ons waren pas na middernacht aangekomen, rechtstreeks vanuit een raad van bestuur waarvan de voorbereiding de afgelopen weken al hun aandacht had opgeslorpt.

Dan treedt je de stilte binnen.
Want de stilte is een ruimte die je tastbaar voelt in elke vezel van je lichaam. Het is een flexibele ruimte, met eb en vloed. Soms voelt ze licht en bevrijdend, soms donker en verstikkend. De uitdaging is om vooral in dat laatste geval niet te vluchten, zowel fysiek (de groep verlaten en terug naar kantoor hollen) als mentaal (niet meegesleurd worden in de wereld van het denken: de plannen en de verlangens). Je zit als een krijger: stabiel, vastberaden, open en minzaam.
Afwisselend 45 minuten mindful zitten en stappen. Met daartussen een eenvoudige broodmaaltijd met soep. Genuttigd in stilte, om het voedsel en het voedend proces alle aandacht te geven.

Een toevallige passant die ons zo bezig ziet (zeker tijdens het mindful stappen) denkt zonder twijfel dat we ontsnapt zijn uit een of andere instelling. De vraag is: wie zijn de echte gekken: de verslaafde vluchtelingen die als angstige hamsters blijven rondhollen in het rad van de routine, of zij die de moed en de discipline hebben om even te stoppen om de slaaf en de vluchteling te bevrijden?

Want bevrijdend was de stiltedag zeker.
Dat bleek overduidelijk uit de beschouwingen die we na afloop deelden: de beslissing om een jobwisseling die extra belastend zou zijn voor het gezin toch niet aan te nemen; het besef dat het bevrijdend is als je ophoudt met vechten en je te verzetten, het inzicht dat je ruimte kan creëren om een intentie met open geest te onderzoeken en dan pas te beslissen of je er al of niet aan toegeeft.


Hoewel we voor de buitenwereld alleen maar hebben gezeten, gezwegen en langzaam gestapt zonder doel, was het toch een zeer vruchtbare dag. Iemand zij: “Als je de stilte kwijt bent, ben je jezelf kwijt.” Dat klopt. Ik kan uit eigen ervaring getuigen: in de stilte ont-moet je jezelf.