Met de groeten van dj E Go van radio NSD

“Goooooooodmorning Vietnam!” 

Met deze aanstekelijke kreet verwelkomde de (inmiddels betreurde) Robin Williams als dj Adrian Cronauer de Amerikaanse soldaten.

Ik dacht onwillekeurig terug aan deze fabelachtige filmscène toen ik afgelopen woensdag weer innig kon kennismaken met dj E Go van radio NSD. Dat er een Stiltedag op het programma stond kon hem geen barst schelen. Radio NSD (Non-Stop-Denken*) is altijd online, 24/7 at your service.

Dankzij Björn heb ik ontdekt dat er een knop zit op Radio NSD.

Als ik de knop naar de ene kant draai vereng ik het veld van mijn aandacht door mij te focussen op één specifiek object. Bij de zitmeditatie: het rijzen en dalen van mijn ademhaling. Bij de stapmeditatie: de rolbeweging van mijn voet die contact maakt met de vloer, te beginnen met de hiel, de zool, de bal en de tenen.

Als ik de knop naar de andere kant draai verruim ik het veld van mijn aandacht. Bij zitmeditatie ben ik mij bewust van mijn zittend lichaam, de ruimte eromheen en van de geluiden die  de ruimte binnenkomen. Bij het stappen: van het bewegen van mijn hele lichaam, van benen over heupen en bovenlichaam in de ruimte waarin ik stap.

Of ik nu inzoomde of uitzoomde, voor dj E Go maakte het niet veel uit.

Als een volwaardige piratenzender bleef hij de ether teisteren, met zijn niet-aflatend gekwebbel. Wat mij echter gelukkig stemde was dat die stoorzender mij niet echt irriteerde. Hij kwam in de ether en verdween weer, met daartussen soms langere of kortere stiltes. 

Nu nog oefenen om dit knopje te gebruiken in de file, of bij een moeilijke bespreking, of bij een overvolle mailbox of voor een overvolle zaal kritische zakenmensen...

Weten dat het knopje er zit en dat ik het kan bedienen zorgt op zich al voor een gevoel van vrijheid en vrede, zelfs als dj E Go  blijft doordrammen als een arrogante, alwetende etter.

(*) "Stilte. Luisteren in een wereld van lawaai" 

 Dat is de titel van het boek waarin Thich Nhat Hanh ons laat kennis maken met Radio Non-Stop Denken.  In dat boek schrijft hij ook: "In het gezelschap van mensen die vastberaden tot inzicht willen komen en liefdevol aanwezig willen zijn, worden we gevoed door hun aanwezigheid en krijgen de zaden van inzicht en liefde in onszelf water." Daarom, langs deze weg, dank aan de 10 Metanoia Fellows die door hun stille aanwezigheid de zaden van inzicht en liefde in mij hebben gevoed.

Hoor jij je hart fluisteren?

"De beste manier om je hoofd tot rust te brengen is is: vriendschap sluiten met je hart. Je hart bevat immers een kompas dat je op elk moment de richting aanwijst naar geluk.

het hart heeft wel één nadel: het fluistert. Je hebt stilte nodig om het te horen of te voelen. Eigenlijk zouden we hartluisteraars moeten worden. Af en toe even 'stop' zeggen. Gewoon lijsters nar de stilte die ja altijd in je draagt. en dan de aandacht nog wat aanscherpen. Je zal merken dat die stilte je iets toefluistert: een woord, en richting, een gevoel, een impuls. Dan even weer je hoofd inschakelen en in overleg gaan met je hart, om te doen wat je hart je inert, op een doordachte manier. Als je je hierin oefent, elke dag een beetje meer, word je nog meer een hartmens.

hartmensen zijn markante mensen die het leven warm kleuren en geluk zaaien."

Dit is een uittreksel uit een artikel van de hand van Wouter Van Wouwe gepubliceerd in Markantmagazine.


Ik vind het zo mooi en zo raak geschreven, dat ik het met jullie wil delen.

Wat is je meest kwetsbare orgaan?

Zijn het je ogen?
In productiebedrijven worden deze parels van de ziel beschermd met een veiligheidsbril.

Zijn het je oren?
Dankzij ministeriële decreten wordt het bombardement aan schadelijke decibels op onze trommelvliezen redelijk beperkt.

Zijn het je vingers of handen?
Volgens de oude café mop van de schrijnwerker die één vinger opsteekt om drie pintjes te bestellen alvast wel.

Zijn het je voeten en benen?
Je kan toch niet naast de verminkingen kijken die laffe landmijnen nog elke dag aanrichten?

Allemaal kwetsbare organen die we gelukkig nog redelijk kunnen beschermen. Er is echter een orgaan dat nog kwetsbaarder is en dat zeer moeilijk te beschermen is: je brein.

Het menselijke brein is bijzonder lichtgelovig. 

In zijn angstige zoektocht om houvast en zekerheid te vinden in deze immer complexere wereld klampt het zich vast aan de meest simpele illusies. Zo zag ik deze week in “Iedereen beroemd” het ontroerend getuigenis van een meisje dat een ring van haar moeder koesterde omdat ze op die manier haar moeder dicht bij haar had en met haar contact kon houden. 

Mooi hoe een simpele ring troost en steun kan bieden. 

Maar het is niet exact dezelfde breinfunctie die het mogelijk maakt dat jonge, gebaarde mannen met kalasnjikovs onder het roepen van Allah Akbar een barbaarse slachtpartij aanrichten in de bars, straten en concertzalen van Parijs?

De bijzondere lichtgelovigheid van de mens is soms ontroerend, soms troostend maar jammer genoeg soms ook moorddadig. Ik ben niet altijd akkoord met Richard Dawkins, maar ik kan hem wel volgen wanneer hij zegt dat we omwille van politieke correctheid verplicht worden om respect te hebben voor de grootste dwaasheden, zolang die verkocht worden onder de naam religie. Terwijl de originele (latijnse) betekenis van het woord religare doelt op het verbinden (het franse relier).

Het hoopvolle inzicht in al die radeloosheid is dat dit kwetsbare brein ook ons meest krachtige orgaan is: bron van liefde en verbondenheid. 

We hebben nood aan meer religare (verbondenheid) en aan minder godsdienst.

Godsdienst is het dienen van een hardvochtig, gewelddadig, onzichtbaar en bijgevolg bijzonder discutabel sujet. Is een vader die tegen zijn kinderen zegt: ik heb je gemaakt om mij te dienen en te eren geen toonbeeld van arrogantie en ijdelheid? 

Ken jij het Mysterie van Moerkerke?

Je bent nog nooit in Moerkerke geweest? Dan moet je dat zeker eens doen. In deze landelijke deelgemeente van het meer bekende –en dus veel drukkere - Damme, raad ik je aan om de wegwijzers naar de Stiltehoeve te volgen. Aan het nummer 2 in de Waterhoek zal je een oprijlaan zien met aan het einde een mooie, gerestaureerde hagelwitte hoeve.

In navolging van de brouwerij Duvel zou hier aan de oprit een bordje mogen hangen met het opschrift:

“Ssssst. Op deze plek rijpen de Geesten.”

 In de stiltehoeve Metanoia komen om de zes weken een aantal dames en heren (ik noem ze de Metanoia Fellows) samen. Het begon drie jaar geleden op initiatief van Joost en Björn met 5 mannen. Gisteren waren we met 19 (mannen en vrouwen).

Voor de buitenwereld lijkt wat er die dag op die plek gebeurt iets heel mysterieus: 19 volwassen mensen die van 9 tot 16u30 geen woord met mekaar spreken, die afwisselend drie kwartier op een bankje of kussen zitten met gesloten ogen om daarna drie kwartier te stappen, met trage, aarzelende passen. Ook tijdens de maaltijd wordt de Edele Stilte gerespecteerd (drukverslaafden zouden dit misschien een “ijzige” stilte noemen?).

 In dit mooie kader voeden de Metanoia Fellows hun geest met Ozon: Onvoorwaardelijke Openhartige Opmerkzaamheid.

Een V3
De Verstilling helpt om te Vertragen en dat voedt de Verdieping: een V3 raket die flink wat in beweging zet. Een ont-moeting met jezelf. Het toelaten dat gevoelens en gedachten, geworteld in verlangen of in afkeer, zich manifesteren. Zelfs als je op dat moment helemaal niet begrijpt wat zich precies wil manifesteren. En je daardoor verloren of onwennig voelt. Er naar kijken, het zien in geuren en kleuren, het voelen in elke vezel van je lichaam. 

Het is inderdaad een Mysterie hoe op dezelfde plek, op hetzelfde moment in dezelfde stilte iedereen toch zo zeer verschillende dingen ervaart. Altijd weer de valkuil van de onwetendheid zien opduiken, omdat je geest keer op keer gekaapt wordt door het onophoudelijke denken. Als je eigen inwendige wereld al zo onbeheersbaar is, hoe zou je dan willen dat je de buitenwereld en het gedrag van anderen kan beheersen? Hoe zeer je dat ook wenst: het kan niet.

Balans, droefheid en onmacht
In de ochtend ervoer ik een sterk gevoel van balans: mijn leven is in balans, wat ik doe, doe ik met liefde en ik ervaar daardoor een grote vrijheid.

In de namiddag, toen ik ons allemaal zo traag en vredig zag stappen in de knusse, veilige omgeving van de Phil Bosmanszaal, kwam telkens weer het beeld van de chaotische stroom vluchtelingen in mijn gedachten. Ik voelde droefheid om mijn onmacht en boosheid tegen Poetin en Asssad en IS en allen die aan de basis liggen van die afgrijselijke tocht van deze radeloze mensen.

Dat is het Mysterie van Moerkerke: je gaat er heen met een bepaalde intentie, maar wat je voorgeschoteld krijgt is vaak iets totaal anders. Forrest Gump had het aan het rechte eind: 

“Life is like a box of choclates.
You never know what you’re gonna get.”

Kleine gewoontes doorbreken

In een video interview zegt prof. Marc Williams, emeritus van Oxford University en mede-grondlegger van MBCT: "Enthousiasme is niet voldoende om door te zetten met mindfulness. Onderzoek toont aan dat degenen die het meest enthousiast waren bij de aanvang van de training, niet degenen zijn die het langst doorzetten, wel degenen die het meeste oefenen.

Zoals Jon Kabat-Zinn pleegt te zeggen:
"You don't have to like it. You just have to do it."

Je kan ook oefenen met de tientallen "micro-challenges" tijdens een doordeweekse dag. Blijf de aandachtsspier oefenen. De oefening zit in het opmerken en het terugbrengen van de aandacht naar de pure ervaring, onbesmet met oordelen en interpretaties.

Het kan plezant zijn om af en toe enkele kleine gewoontes te doorbreken en opmerkzaam te zijn hoe dat voelt:
- Rijd eens een hele rit lang enkel op het rechter baanvak van de autostrade
- Poets je tanden eens met je andere hand
- Ga eens  in een andere zetel zitten om naar tv te kijken
- Zet eens een andere radiozender op
- Draag je uurwerk eens een dag aan je andere pols
- Wissel mes en vork eens om bij het eten

Zo overwin je de uitdagingen bij het SLOW'en

1. De cruciale, alles bepalende stap is de eerste: het Stoppen. Gewoon onderbreken wat je nu aan het doen bent: even weg van de tv of de pc of welk excuus ook om niet te Stoppen. Je moet de wissel van het automatisch snelspoor omschakelen wil je op  het SLOW bij-spoor geraken;

2. Begin met een paar keer per dag korte oefenmomenten om op die manier te ontdekken welke plaats en welk moment voor jou het meest geschikt is.

3. Wees niet boos als je geest afdwaalt: je hebt net de dwalende geest nodig om te oefenen. Een lege geest is als een lege fitnesszaal zonder toestellen.

4.  Als je geest afdwaalt, kijk waar hij heen was, dank hem en kijk vooral op welke manier je hem terug begeleid. Breng jij de dolende puppy  berispend terug of met een minzame glimlach?

5. Denk eraan: de aandachtstraining is net het opmerken van de dolende geest en het minzaam terug begeleiden. Je zit in de escorte-business: "you escort the mind back."

Zelfs bij de meest ervaren beoefenaar blijft de geest afdwalen: 
het verschil zit erin dat het terugbrenger vlotter, met minder verwijten, 
met meer mededogen gebeurt.

Met dank aan prof. Marc Williams (zie foto)

Nieuw: ontdek hier een handige anti-stress gel

Mijn blog-statistieken leren mij dat een prikkelende titel meer lezers lokt. Even kijken of dit ook met deze titel werkt. Die vraagt wel enige toelichting om te vermijden dat je teleurgesteld wegzapt omdat ik je op het verkeerde been heb gezet.

Geen gewone gel
De gel waar ik naar verwijs is in niets te vergelijken met de gel die mensen in hun haar smeren of op hun pijnlijke gewrichten of de "pleasure" gels van Durex.

Vandaag zijn we weer gestart met onze 6-wekelijkse Stiltedag in de Stiltehoeve Metanoia. 5 bekende gezichten en 3 nieuwkomers. Van negen tot vijf: zitten, stappen en eten in stilte. Het eerste uurtje met begeleiding van Björn.

Nog even geduld, de gel komt hiernaBjörn was op het internet gaan zoeken naar afbeeldingen van de wegbedekking op autostrades: die wegen waar we bijna dagelijks onachtzaam aan hoge snelheid over razen met de auto. Hij ontdekte dat zo'n wegbedekking bestaat uit een opeenstapeling van diverse materialen in verschillende lagen. Daar staan we nooit bij stil, zelfs niet als we in de file staan.

Daarom nodigde hij ons uit om vandaag eens dieper te kijken naar de autostrade in onze geest. Ook de snelweg van onze automatische piloot bestaat uit verschillende lagen:

Situatie-Interpretatie-Emotie-Lichamelijke reactie-Gedrag-Gevolg

En hier is hij dan (taraa): de GEL
De uitnodiging bestaat erin om tijdens de meditatie te onderzoeken, telkens er een gedachte opduikt (G), welke emotie (E) we daaronder kunnen zien en waar die zich manifesteert in ons lichaam (L). Ter inspiratie gaf hij ons een lijstje met courante emoties: angst, boosheid, walging, verdriet, weerstand, jaloezie, geluk en liefde. (Het feit dat we meer negatieve emoties kennen dan positieve kan wellicht verklaard worden vanuit een Darwinistisch evolutionair perspectief.)

Een carrousel van gedachten
Voor mezelf was de ochtend een woelige kermis vol opwinding in mijn hoofd. Mijn geest zat nog te sterk in de intense workshop die ik de dag voordien had begeleid. Het lukte me wel af en toe om af de carrousel te stappen en vanop een afstand, met enige tussenruimte te kijken naar de dansende paardjes. Daarbij kwam onbewust het verhaal boven dat Björn die ochtend had verteld over de man die een ruiter in volle galop zag voorbij rennen en vroeg: "Waar ren jij zo haastig naar toe?" Waarop de ruiter in paniek antwoordde: "Ik weet het niet. Dat moet je aan het paard vragen!"

In de namiddag was de carrousel in mijn geest weg en was er vooral ruimte voor dankbaarheid en liefde. Waarbij ik tijdens de stapmeditatie mijn geest opende voor het antwoord op de vraag: wat is liefde? En langzaam ontvouwde zich een klavertje vier in mijn geest: liefde is geven, maar ook krijgen, liefde is vreugde maar ook bezorgdheid.

Kortom: het was weer een verrijkende en ver reikende dag. Volgende afspraak: 27 oktober. Dan verwachten we nog meer nieuwkomers. 

Wat kan je doen als de druk even te groot wordt?

Nu het nieuwe schooljaar weer op gang is, de meeste collega's terug zijn uit vakantie en onze bedrijven hun normale werkritme terug vinden, neemt wellicht ook de stress toe, thuis en op de werkvloer.

Daarom deel ik graag 4 simpele techniekjes die ik ontdekte dankzij de bijzonder handige Buddhify meditatie-app op mijn iPhone. Ik denk wel dat deze reminders het meest effect hebben als je al enige meditatie-ervaring hebt. Dan kunnen het 4 quick-starters zijn om je geest snel in een "mindful mood" te brengen. Buddhify noemt ze "nano-techniques".

Je weet inmiddels dat ik gek ben op letterwoordjes omdat ze een handig hulpmiddel zijn voor mijn af en toe haperend geheugen. 

STOP
S
Smile: breng een zachte, minzame glimlach op je lippen. Door de body-mind synergie stuurt dit rustgevende, positieve signalen naar je brein.

T
Touch: voel bewust het contact van je voeten met de vloer of je zitvlak met de stoel. 

O
One breath: het volstaat dat je even één enkele ademhaling heel bewust voelt vanaf het begin, het aangroeien, het kantelpunt en het weer wegglijden om je lichaam en je geest rustiger en alerter te maken.

P
Presence: wees bewust aanwezig bij wat er op dat moment is, wat dat ook mag zijn.

Zelf kan ik getuigen dat de S en de O mij helpen om bij het begin van een lezing minder gespannen van start te gaan.
Wil jij delen wat voor jou het beste werkt?
With love from me to you

Een orgie in de champagnevelden

Onze nieuwe camper -Maurice gedoopt als eerbetoon aan mijn vader- maakt het mogelijk om er af en toe even tussenuit te glippen, “à l’improviste”.

Gastvrije boeren

Omdat we aangesloten zijn bij France Passion kunnen we Maurice gratis en veilig parkeren op unieke plekjes bij duizenden Franse fruit-, wijn-, olijf- of andere gastvrije boeren.

Zo stonden we afgelopen maandag tussen  de appelbomen in Cousances les Forges en dinsdag midden de wijnranken van champagne Albert  Beerens in Arrentières.

360° sensaties

Zittend in de opkomende zon op mijn vouwstoeltje, dronk ik gulzig met mijn ogen van het landschap: de glooiende hellingen vol mooi uitgelijnd wijnranken en de ochtendnevel in de vallei. De stilte was de geduldige drager van het gezoem, gefladder, getsjilp en geruis. Ik voelde in het diepste van mijn vezels de verborgen natuurkrachten die 360° rondom mij in alle stilte aan het werk waren; het leek wel of ik voelde hoe de jonge, groene druiven het zonlicht omarmden. Dit korte moment van intense verbondenheid met Moeder Natuur was een ware zintuigelijke- en bewustzijnsorgie om te koesteren.

Contrast

Net als ik deze regels heb ingetikt, hoor ik op de radio de eerste verslagen van het bloedbad in Sousse. Mensen die koelbloedig afgemaakt worden terwijl ze vredig liggen zonnen op het strand. Het contrast met het vredig tafereel van hierboven is pijnlijk en onvatbaar. Lafhartig geëxecuteerd worden tijdens je zuurverdiende vakantie, waar je wellicht al maanden verlangend naar uitgekeken hebt. Hoe blind en bloeddorstig kan de haat zijn van de mens tegenover zijn medemens?  De globalisering maakt de wereld tot een dorp. Niet alleen voor het toerisme, maar ook voor het terrorisme.

Het doet je beseffen dat ook in de angst, de pijn en de woede alle leven met mekaar verbonden is.

Ben ik echt de enige die dit absurd vindt?

Afgelopen zondag: een zonovergoten schoolpleintje met in het midden een heus podium overspannen met een stijlvol zeil. Rondom tafeltjes met trotse ouders en nog trotsere grootouders, in het heerlijke lommer van de bomen. Het is bijna een idyllisch tafereel, dit schoolfeestje aan de rand van Gent, ware het niet voor (wat volgt mag je met luide, krijsende stem lezen) HET AFSCHUWELIJKE, PIJNLIJKE LAWAAI VAN DE BOENKEBOENKE MUZIEK DIE WEERKLINKT UIT DE OVERSIZED GELUIDSBOXEN. De dj (duivelse jenner?) is duidelijk in zijn sas.

Onmogelijk om een deftig gesprek te voeren. Misschien is dat de bedoeling?

Ik heb een sterk vermoeden dat op alle geluidstafels ter wereld de volumeknop vastgeroest staat op MAX. Of minstens dat ze op elke dj school leren dat kwaliteit gelijk staat met decibels kwantiteit.

De oplossing?

Eerder dan het geluid wat zachter te zetten, worden de mensen aangemoedigd om oordopjes te dragen. (Je krijgt ze zelfs gratis bij je lijfblad Humo.)

Oordopjes? Je oren afsluiten om muziek te beluisteren? 

Is dat niet even absurd als je uurwerk stilzetten om tijd te sparen? 

Is dit niet symptomatisch voor de cultuur van deze tijd, dat we de problemen niet in de kern aanpakken, maar zoveel mogelijk de oude gewoontes behouden door te rommelen in de marge. Teveel auto’s? Zeker niet de fiscaal vriendelijke bedrijfsauto’s aanpakken, wel extra rijvakken op de snelwegen.

Ben ik echt de enige die dit allemaal nogal absurd vindt?

Is dit niet de wereld op zijn kop?

Hebben wij echt zo’n schrik van stilte, of van stillere muziek? Geloven we wij echt, zoals onze verre voorouders, dat we de boze geesten kunnen verjagen door lawaai te maken?

Met gehoorbeschadiging tot gevolg. Maar geen nood: want de Heilige Technologie kan ons helpen met gehoorapparaten en -voor de ergste gevallen- een implantaat.

Hoe heilzaam -dat wil zeggen: helend, heel makend- is het om af en toe de stilte op te zoeken. Misschien kan je met onderstaande luisteroefening zelf even de rijkdom van het luisteren ervaren. Het duurt amper drie minuutjes. In concert termen: het is een korte dj set. Het helpt als je een ruimte kan opzoeken (desnoods het toilet of je auto in de parkeergarage), waar je de komende drie minuten niet gestoord zal worden.

Laat toe dat je ogen sluiten.

Dat maakt het gemakkelijker om je te focussen op geluiden. Van de ruim 11 miljoen bits aan informatie die onze zintuigen opvangen, komen bijna 10 miljoen bits van onze ogen.

Breng je aandacht naar wat je nu hoort.

Ik nodig je uit om in drie stappen wat je hoort te onderzoeken.

Stap 1: bekijk de auditieve kwaliteit van wat je hoort: gebrom, gefluit, stemmen, gezoem, zacht of luid, scherp of dof, toenemend of afnemend? Geef gedurende één minuut je volle aandacht aan het het horen van deze kwaliteiten

Stap 2: welke gedachten of gevoelens borrelen er op in de slipstream van deze geluiden: aangenaam of onaangenaam, storend of neutraal? Welke associaties: een bus, een vogel, een vrachtwagen? Misschien herinnert het horen van een auto je eraan dat jij vandaag met je auto naar de garage moet? Misschien roept het horen van een stem een emotie op die jij voelt tegenover de persoon bij wie die stem hoort? Geef gedurende één minuut je volle aandacht aan de stroom van gedachten en emoties. En als er geen gedachten of emoties zijn, geef dan je aandacht aan de blanke stilte.

Stap 3 vraagt iets meer concentratie: probeer je bewust te zijn van de ruimte waardoorheen de geluidsgolven zich bewegen, het veld (of de ether, zo je wilt) die het geluid draagt; die het mogelijk maakt dat het geluid van de bron tot bij jou komt, het veld dat je verbindt met de geluidsbron. Kijk nu hoe dit veld zich eindeloos ver uitstrekt voor jou, achter jou boven jou en aan de zijkanten. Schenk gedurende één minuut je aandacht aan hoe jij hier zit in dit immense veld, hoe jij die immense ruimte ervaart.

Zo mooi, zo rijk, zo verrassend kan aandachtsvol luisteren zijn.