Een bevrijdende les in de kunst van het beeldhouwen

Ken jij de als-dan-gedachtengangen? Het zijn kronkelende, eindeloze gangen waar wij mensjes vaak in verloren lopen. Ik toon je enkele van mijn recente en oudere als- dan- gedachtengangen: “Als ik maar wat trager zou spreken, dan zouden mijn lezingen nog beter zijn.” “Als mijn linkerbeen niet zo haperde, dan zou ik me veel zekerder voelen.” “Als ik met pensioen ben, dan zal ik me vrijer voelen.” Zo kan ik nog even doorgaan.

Natuurlijk is er niets fout met het streven naar verandering, persoonlijke groei. De vraag is: is dat een verandering die ikzelf wil, of die ik doe dat om anderen te behagen? 

Anders gezegd: volg ik mijn eigen GPS of die van een ander?  En vooral: is het echt zo dat ik enkel gelukkig zal zijn ALS die voorwaarden vervuld zijn?

Onze dag in de Nobele Stilte begon met een uitnodiging van Björn om onze gedachtengangen even te bekijken in een proces met drie kwaliteiten. Starten met het focussen van de aandacht om de nodige mentale stabiliteit uit te bouwen. Blijven kijken met een open geest, geen deuren dichtgooien of ramen sluiten. Wel de nodige afstand behouden om niet meegesleurd te worden in de gedachtengangen. En als dat gebeurt, om telkens terug te keren naar de stabiele vertrekbasis. En tenslotte om daarbij een vriendelijk, vrolijk hart te behouden.

Dit proces stelt je in staat om te beginnen schrappen: welke verhalen leiden tot niets, zijn gewoon ballast? Om zo tot je zuivere, pure kern te komen. Björn gebruikte het voorbeeld van Michelangelo, die zei dat het krachtige, elegante beeld van de David al vervat zat in het blok marmer. Hij moest enkel de overbodige stukken weghakken.

Het begint al door er die dag zelf bij te zijn. Want daarvoor hebben 14 doorgaans drukbezette dames en heren af flink wat moeten schrappen en schuiven in hun agenda om zich gewoon die dag vrij te maken. Om dan even de klassieke seconden-klok te vergeten en te luisteren naar de nu-klok. Elke ademhaling een nieuwe, verse kans. Elk stapje een uitnodiging om thuis te komen.

In de nabespreking bleek dat elk van ons flink had zitten kappen en houwen in onze verhalen. Zo hadden we het overbodige evenals het essentiële minstens gezien en konden we er verder mee aan de slag.

Bij mij kwam op een bepaald moment het indringend inzicht dat niet alleen bepaalde verhalen geschrapt konden worden, maar dat op een bepaald moment ook de verhalenverteller zelf geschrapt zou worden. Dat bracht mij bij vier vragen waarop ik wellicht nooit het antwoord zal weten: hoe, waar, wanneer en met wie zal de verteller geschrapt worden? Ik weet het niet en dat niet weten was niet beklemmend, maar gaf me ruimte.