Een lezeres vat de kern van mijn boek samen in 2 pagina's

Els Matthysen maakte voor zichzelf de onderstaande samenvatting van mijn boek. Ze gaf me de toelating om het met anderen te delen. Zij is stafmedewerkerster communicatie bij de Vlaamse Vereniging van Huisvestingsmaatschappijen.

Zelf maak ik ook regelmatig een samenvatting van boeken die mij boeien, soms in de vorm van een mindmap. Het helpt me om de inhoud van een boek sterker te verinnerlijken, en om op die manier niet louter een boek te "consumeren".

Meer slow minder stress
Erik Van Vooren

SLOW biedt je de basis om speels in het leven te staan.
SLOW confronteert je met wat er op dit moment in je leeft, in je woelt.
Met “als … dan …” ligt de rust altijd in de toekomst. Met SLOW ligt de rust in het heden.

S	Stoppen	Even stoppen Onderbreken wat ik nu doe Even “stop” zeggen
L	Landen	Contact maken met mijn lichaam Stabiel, vastberaden, openhartig en mild Contact maken met mijn ademhaling Laat de wereld nu maar draaien Dit is even tijd voor mezelf
O	Opmerkzaam observeren	Met milde, openhartige aandacht Wat er op dit moment in mij omgaat Lichamelijke prikkels Geluiden, stemmen Emoties Gedachten
W	Wijs weer verder gaan	Keuzevrijheid Reageren of niet? Mededogen Dankbaarheid

                                          

Ademen met handen en voeten
Breng je aandacht naar je ademhaling. Tijdens het inademen spreid je beide handen wijd open met de vingers gestrekt, en bij het uitademen sluit je de handen en breng je de vingers dichter bij elkaar tot je vingertoppen je duim raken. Het is alsof je handen een extra paar longen zijn.
Breng je aandacht bij het gevoel van deze beweging in je handen.
 Bij een soortgelijke oefening kun je bij het inademen de tenen spreiden en bij het uitademen de tenen krullen. In beide gevallen hoef je niks te veranderen aan je ademhaling, je volgt gewoon het natuurlijke tempo van je lichaam, zonder in te grijpen.                                    

Een reis door je lichaam
Stel je voor dat je met je geest een zacht penseel bedient, waarmee je heel langzaam, stap voor stap je hele lichaam bestrijkt. Laat het penseel heel langzaam bewegen, op en neer, als in een sterk vertraagde film.
En toch zal je aandacht regelmatig door je gedachten gegrepen worden, als een kind dat de drang niet kan weerstaan om achter een vlinder aan te hollen.
De geest is altijd actief, produceert altijd gedachten, zoals de oceaan voortdurend golven produceert. Je kunt net zomin je gedachten tegenhouden als je de golven in de oceaan kunt tegenhouden.

ABC sneltrein
A              Activerende gebeurtenis  
C              Consequenties: wat de stresssituatie met je doet (lichamelijk, emotioneel, gedragsmatig)
B              Betekenis die je (vaak automatisch) en onbewust aan een situatie geeft
Je springt vaak automatisch van A naar C, zonder je beurst te zijn van de tussenschakel B
Het is niet de activerende gebeurtenis die voor de consequenties zorgt, maar wel de betekenis die jij eraan geeft.

Draaglast versus draagkracht
Een deel van je draaglast wordt veroorzaakt door situaties buiten je om. Dat zou je het lot kunnen noemen: de dingen die je overkomen en waar je verder niet veel aan kunt doen. Een deel van je draaglast  komt echter voort uit je eigen eisen en verwachtingen. Hoe streng ben je voor jezelf en voor anderen? In welke mate kan je omgaan met onzekerheid en gebrek aan controle?
Tegenover je draaglast staat je veerkracht, de manier waarop jij met je draaglast omgaat. Het einddoel van SLOW is dat jij je mentale veerkracht versterkt. Streef naar een goed evenwicht tussen je draaglast en je draagkracht.  Je totale veerkracht is het resultaat van je fysieke, sociale , financiële en mentale veerkracht. Zo kan je de effectreen van je stress beheersen.

Oefentraject
Fase 1  Informele momenten (in de file, aan de kassa,…)
Fase 2  Formele momenten      (zonder ja 5min per dag af)
Fase 3  Live toepassen (in stressmoment)
Je kunt telkens een nieuwe frisse start maken met een milde, openhartige aandacht.

Aanwezig zijn
Je leven bestaat uit een aaneenschakeling van nu-momenten en je lichaam is altijd aanwezig in die momenten. Met je geest ben je daar ook aanwezig of je geest holt vooruit naar het volgende moment. Waardoor het nu-moment je telkens ontsnapt.  Is deze continue vlucht voorwaarts echt de essentie van je leven? Je schrokt de tijd naar binnen, je leeft niet voor nu, maar voor straks.

Alleen als jij het contact met jezelf verliest is de tussentijd verloren tijd.
Je bent nooit alleen als je samen met jezelf bent. Bram Vermeulen.
Geluk is als een vlinder – als je er jacht op maakt, vliegt hij weg. Als je stilzit, landt hij op je schouder.

Leve de reclameblokken

Leve de reclameblokken

Wordt je favoriete quiz, film of tv-serie onderbroken door reclame? Prima!

Grijp die kans om gedurende enkele minuten te SLOW’en: Stoppen, Landen in je lichaam en met SOM-aandacht Opmerken wat je hier en nu ervaart. Zo wordt het irritante reclameblok een heilzame kans om je mentale veerkracht te versterken.

SOM aandacht?

SOM-aandacht begint met het Stabiliseren van je aandacht. Je aandacht -die zonet nog volop opgeslorpt werd door het verhaal- even tot rust laten komen door te focussen. Het stof laten neerdwarrelen, de modder laten bezinken.

Zoals je in het fitnesscenter allerlei toestellen gebruikt om je spieren te trainen, gebruik je voor deze training van je geest het unieke instrument van je lichaam. Da’s handig, want je hebt het altijd bij de hand. En je hoeft ook geen lidgeld betalen om het te gebruiken.

Stop

Stop de binnenkomende beeldprikkels van je tv door schuin voor je naar een vast punt op de vloer te kijken. Druk de mute-knop in op je afstandsbediening zodat ook het hitsige geluid van de commercial stopt. Laat de wereld nu maar draaien. Dit is even tijd voor jezelf. (Je klaagt toch geregeld dat je te weinig tijd hebt voor jezelf? Dit is je kans.)

Landen

Laat toe dat je aandacht Landt in je lichaam door de contactpunten met de stoel of bank te voelen: je voeten op de vloer, je zitvlak en je zitknobbels op de bank, je rug tegen de leuning, het dekentje over je benen, je armen in je schoot of naast je. Misschien besef je nu pas hoe je er echt bijzit? Misschien voel je plots de behoefte om van houding te veranderen? Prima.

Hou je aandacht bij de contactpunten: Wat voel je daar? Druk, tintelleningen, warmte, of helemaal niets?  Laat je aandacht een aantal tellen opnieuw en opnieuw glijden over die verschillende contactpunten en voel daarbij hoe je lichaam onbeweeglijk zit. Als je het aangenaam vindt kan je dit gevoel in je gedachten zacht fluisterend benoemen als stabiliteit, stabiliteit. Dit gedurende een tiental tellen.

Openhartig en Mild

Breng nu zachtjes je schouders naar achteren (niet forceren) zodat je borstkas zich iets meer openzet. Blijf met je aandacht enkele tellen bij dit gevoel van je uitgerekte borstspieren. Als je het fijn vindt kan je dit gevoel in je gedachten gedurende enkele tellen fluisterend benoemen als openhartigheid, openhartigheid.

Breng tenslotte een minzame Mona Lisa glimlach op je mond. Blijf enkele tellen bij dat gevoel van de zachtjes opgeheven mondhoeken, de opgetrokken spieren in je wangen en de lichtjes dichtgeknepen ogen. Als je het fijn vindt kan je dit gevoel gedurende enkele tellen benoemen als mildheid.

Kijk nu met deze Stabiele, Openhartige en Milde aandacht naar wat er op dit moment in je omgaat: niet alleen de lichamelijk prikkels maar ook je stemming, je gedachten, je gevoelens. Omdat je kijkt met een openhartige houding, verzet jij je niet tegen wat er voorbij komt. Kijk naar wat voorbijkomt als naar passanten in de straat: laat ze passeren, loop ze niet achterna en ga er niet mee in gesprek. Omdat je kijkt met een milde aandacht spreek je ook geen oordeel uit over wat je ziet voorbijtrekken. Geen verwijten, geen afwijzen, geen veroordelen: gewoon zien en vooral intens voelen.

Natuurlijk is dat niet eenvoudig. Als plots de herinnering passeert aan de lompe opmerking van daarnet van je collega of partner zal je wellicht spontaan boosheid of teleurstelling voelen. Prima: dan is dat de passant die je nu op dit moment opmerkt. Ook die trekt voorbij en je hoeft jezelf daarvoor niets te verwijten. Zelfs als hij kort daarna opnieuw opduikt. Begroet dat gevoel en zeg in jezelf: dat passant, ik ken je, ik heb je daarnet ook al gezien.

Wijs weer verder

Als je de discipline opbrengt om –als is het maar één keer per avond- de reclameblokken op deze manier te gebruiken als oefenmomenten, versterk jij ongemerkt keer na keer je mentale veerkracht. Dit zal je dan weer ten goede komen als morgen de zaken gegarandeerd weer niet lopen zoals jij had gepland. En zelfs als alles meezit zal jij extra kunnen genieten, want je hebt je brein geleerd om rustig, nieuwsgierig en minzaam te kijken.

Die SOM-aandacht bied je een nieuw en ruimer perspectief. Zo zie je kansen die je voordien wellicht niet had opgemerkt, toen je geest nog in de greep was van de onrustige, afwijzende en veroordelende automatische piloot.

Ik kwam, zweeg en overwon

Deze woorden van Christiane C. las ik vorige donderdag in het gastenboek van de Stiltehoeve Metanoia.

We kwamen er met acht mensen samen voor de tweemaandelijkse Stiltedag van Itam. Ik heb alvast de eerste twee stappen geoefend (ik kwam en ik zweeg). Of ook de derde stap (ik overwon) gelukt is laat ik in het midden. Is de overtuiging dat er “iets” of “iemand” moet overwonnen worden net niet de kern van veel van onze problemen?

Hoezo: overwinnen?

Zowel tijdens het zitten als het stappen heb ik opgemerkt dat mijn creatieve geest weer volop aan het schrijven en bedenken was. Met tussenpozen van verlangen (naar de bevrijdende bel, naar de maaltijd) en herinneringen (aan toen we hier in augustus gedurende vier dagen intens hebben getraind.) Moet die creatieve, verlangende, herinnerende geest echt overwonnen worden om rust te vinden? Of volstaat het dat ik die geestelijke bezigheden gewoon opmerk en er met mildheid naar kijk? Zonder te vechten of me te verzetten? Zonder me te laten meeslepen of me te hechten? Gewoon het opmerken, zoals ik mijn ademend lichaam opmerk. Gewoon opmerken zoals ik de bewegingen van het stappen opmerk?

Is dat niet de essentie, de aandacht-SOM van deze praktijk: aandacht met Stabiliteit, Openhartigheid en Mildheid? Zonder stabiliteit is de geest onrustig, niet gefocust. Zonder openhartigheid is er verzet tegen wat er nu is. Zonder mildheid is er boosheid en teleurstelling omdat ik nog niet goed genoeg ben, nog niet geliefd genoeg, nog niet creatief genoeg, nog niet….

Op de muur boven mijn pc hangt een spreuk van Nin Sheng:

“Alles wat volledig wordt aanvaard brengt je naar vrede,

ook de aanvaarding dat je niet kunt aanvaarden, dat je je verzet.’

Dus, misschien was het beter om te schrijven: “Ik kwam, ik zweeg, en aanvaarde”?

Niets voor mij ?

Ons groepje van acht bestond uit vijf nieuwkomers, allemaal dames, terwijl tot op heden onze Stiltedagen meestal vrij mannelijk waren, op twee moedige dames na.

Een van de nieuwkomers was een psychologie studente die haar stage doet bij Itam. Terwijl alle anderen tijdens het afsluitend moment vertelden dat ze de Stilte hadden  ervaren als verhelderend, bevrijdend en ontspannend, slaakte deze jonge dame een zucht van verlichting. Ze was enerzijds wel trots dat ze het had volgehouden, anderzijds voegde ze er meteen aan toe: “Ik ben blij dat ik weet wat mindfulness is, maar dit is echt niets voor mij.”

Het is maar zeer de vraag of zij echt weet wat mindfulness is?

Bored out?

Het was een gewaagde stap van Björn om een stagiaire, zonder enige meditatie-ervaring meteen in dit stiltebad te gooien.

Dergelijke intense beoefening is pas haalbaar (en zinvol) als men er zelf heeft voor gekozen. Het helpt als er een onderliggende motivatie is: hinderlijke stress, burn-out, emotioneel of lichamelijk lijden….

Op de terugweg in de auto zei het meisje me: “Ik ben perfect gelukkig, dus ik heb dat niet nodig. Ik heb het overleefd door voortdurend te denken aan mijn verjaardagsfeestje van morgen.”

Terwijl ik begrijp wat ze bedoelt, vrees ik dat net daar het sluimerend gevaar zit. De jongeren willen genieten, bewegen, gelukkig zijn. De middelen en mogelijkheden zijn bijna onuitputtelijk. Zonder kicks is men bored out. Alleen: hollen van kick naar kick is afmattend, plus de volgende kick moet liefst nog intenser zijn dan de vorige. Je wil vliegen op de vleugels van Red Bull. Maar Red Bull geeft je geen vleugels. (Ik las in de krant dat enkele misnoegde Amerikanen naar de rechter gestapt zijn omdat de slogan vals en onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd is.)

Is de grote uitdaging van de mens net niet om te leren om te gaan met ongelukkig zijn, met het de neerwaartse emotionele spiraal als je vleugels het begeven? Als je met Stabiele, Openhartige en Milde aandacht kan kijken naar je ongelukkige gevoelens en gedachten, zet je de stap naar het bevrijdende geluk, weg van het verslavende kick-geluk.

Bevrijden van het zitkussen?

Door het aanleren en beoefenen van mindfulness (of SLOW’en zoals ik het graag noem) te beperken tot zit- en stapmeditatie sluiten we wellicht een aantal mensen uit om deze mooie praktijk te ontdekken. Het lijkt me een goed idee om  jongeren te leren hoe je je mindfulness kan aanscherpen tijdens het muziek beluisteren, muziek maken, zingen, dansen, joggen, zwemmen, paardrijden, schilderen, wandelen, enz.

Het is misschien tijd dat we mindfulness bevrijden van het zitkussen?