Ongetwijfeld antwoord jij volmondig neen op deze vraag.
Maar, met slaven bedoel ik niet het onderdrukte
huispersoneel in India of in de Golfstaten, voor wie onze eigen Zuster Jeanne
vol heilig vuur ten strijde trekt. En de vluchtelingen zijn niet de radeloze
stakkers die aanspoelen op Lampedusa.
Ik bedoel de slaaf en de vluchteling in onszelf. Onze
verslaving aan het doen, de actie, de daadkracht. Aan het onophoudelijk,
praten, kwetteren, discussiëren. Onze vlucht voor de stilte.
Deze week is ons groepje van 5 zakenmensen weer samengekomen
om de slaaf en de vluchteling in onszelf te ontmoeten. Een dag in stilte, beginnend met het
kwetsbaar delen van onze twijfels en angsten en eindigend met het beschouwen
van wat de stilte ons daarover heeft geleerd.
Het begon met een
bekentenis.
Hoewel we intussen al weten hoe helend de stilte kan zijn,
lukt het ons niet om ze in te bouwen in onze drukke agenda. Als bedrijfsleiders
zitten we continu in het oog van een orkaan: raad van bestuur, medewerkers,
klanten, leveranciers, belangenverenigingen, gezin: allemaal eisen ze onze
aandacht op. En omdat we verslaafd zijn aan controle, kunnen we niet loslaten.
We vluchten in de routine van elke dag, want daar is het veilig; van de ene
snelle beslissing naar de andere, van het ene brandje naar het andere. Terwijl
er diep van binnen een stemmetje schreeuwt om rust. Dat zorgt voor frustratie
en teleurstelling.
Het vroeg dus weer flink wat moed om voor één dag alle
communicatielijnen met de buitenwereld af te sluiten en ons helemaal open te
stellen voor de slaaf en de vluchteling in ons hoofd en in ons hart. In de
stilte van het Rosario, een dorpsklooster omgebouwd tot een intieme, poëtische
oase in het Pajottenland. Sommigen onder
ons waren pas na middernacht aangekomen, rechtstreeks vanuit een raad van
bestuur waarvan de voorbereiding de afgelopen weken al hun aandacht had
opgeslorpt.
Dan treedt je de
stilte binnen.
Want de stilte is een ruimte die je tastbaar voelt in elke
vezel van je lichaam. Het is een flexibele ruimte, met eb en vloed. Soms voelt
ze licht en bevrijdend, soms donker en verstikkend. De uitdaging is om vooral
in dat laatste geval niet te vluchten, zowel fysiek (de groep verlaten en terug
naar kantoor hollen) als mentaal (niet meegesleurd worden in de wereld van het
denken: de plannen en de verlangens). Je zit als een krijger: stabiel,
vastberaden, open en minzaam.
Afwisselend 45 minuten mindful zitten en stappen. Met
daartussen een eenvoudige broodmaaltijd met soep. Genuttigd in stilte, om het
voedsel en het voedend proces alle aandacht te geven.
Een toevallige passant die ons zo bezig ziet (zeker tijdens
het mindful stappen) denkt zonder twijfel dat we ontsnapt zijn uit een of andere
instelling. De vraag is: wie zijn de echte gekken: de verslaafde vluchtelingen
die als angstige hamsters blijven rondhollen in het rad van de routine, of zij
die de moed en de discipline hebben om even te stoppen om de slaaf en de vluchteling
te bevrijden?
Want bevrijdend was
de stiltedag zeker.
Dat bleek overduidelijk uit de beschouwingen die we na
afloop deelden: de beslissing om een jobwisseling die extra belastend zou zijn
voor het gezin toch niet aan te nemen; het besef dat het bevrijdend is als je ophoudt
met vechten en je te verzetten, het inzicht dat je ruimte kan creëren om een
intentie met open geest te onderzoeken en dan pas te beslissen of je er al of
niet aan toegeeft.
Hoewel we voor de buitenwereld alleen maar hebben gezeten,
gezwegen en langzaam gestapt zonder doel, was het toch een zeer vruchtbare dag.
Iemand zij: “Als je de stilte kwijt bent, ben je jezelf kwijt.” Dat klopt. Ik
kan uit eigen ervaring getuigen: in de stilte ont-moet je jezelf.
